APOTHEEK VAN WACHT

TANDARTS VAN WACHT

HUISARTS VAN WACHT

1733


IN EEN VER VERLEDEN...

KRINGGESCHIEDENIS KLEIN-BRABANT

Huisartsenkring schelde-rupel, hak, huisarts, wachtdienst

Om de geschiedenis van onze “Huisartsenvereniging Klein-Brabant” (dit zijn de gemeenten Bornem, Puurs en Sint-Amands) een beetje te kaderen moeten we ver teruggaan in de tijd. Onze huisartsenvereniging is immers ontstaan uit een andere,  vroegere vereniging: “Geneeskundige Kring Klein-Brabant”, een feitelijke vereniging die, volgens teruggevonden documenten, zou opgericht zijn in 1895. De oorspronkelijke statuten van deze vereniging waren nog in de Franse taal opgesteld.De oorspronkelijke naam luidde “Syndicat Médical du canton de Puers”. Een 8-tal artsen waren bij de oprichting betrokken. De jaarlijkse bijdrage bedroeg toen 5 Belgische Frank.  Vergaderingen werden gehouden in een klein zaaltje boven een café (De Vierklaver in Puurs). De gebeurtenis van het jaar was gedurende vele jaren het jaarlijks Banket, meestal georganiseerd in een of ander uitstekend restaurant in ons geliefde Klein-Brabant. Op deze banketten ging het er nogal “deftig” aan toe. Eenmaal werd ikzelf eens berispt door een dame van stand, die mij misprijzend aankeek omdat ik het aandurfde mijn jasje uit te trekken gedurende het diner. Er was zelfs af en toe muzikale opluistering door een collega die goed ter stem was (dr. Jacques Van den Abbeele) en een andere collega die voortreffelijk piano spelen kon (dr. Georges De Putter). En er werd natuurlijk een speech gehouden door de voorzitter. Mijn herinneringen gaan terug tot  wijlen dr. Julien Geerts, nadien gevolgd door wijlen dr. Jozef Van der Veken, twee minzame en erudiete collega’s uit Sint-Amands.

Onder impuls van een fervent voetballer onder de huisartsen, Alois De Bleser, werd met een voetbalploeg gestart, die het dan wel eens opnam tegen een ploeg van de Sint-Jozefkliniek te Bornem, er werden zelfs heuse trainingen georganiseerd. Legendarisch waren ook de bezoeken aan een farmaceutische firma, zoals Janssen Farmaceutica in Beerse. Gelukkig waren er toen nog geen systematische alcoholcontroles op de terugweg naar onze contreien.

Vele jaren later, in de jaren zeventig, werden ook specialisten, werkzaam in de Sint-Jozefkliniek te Bornem bij onze vereniging betrokken. Vermelden wij  ook dat in 1977 de eerste vrouwelijke huisarts haar intrede deed in onze kring, dat was Maria De Bondt uit Liezele. Bij het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw begonnen we te denken aan  een specifieke huisartsenvereniging, hierbij werden we vanzelfsprekend gestuwd door UHAK, de unie van huisartsenkringen.  Zo kwam het dat, tijdens het voorzitterschap van Frans Van Lint, onze “Huisartsenvereniging Klein-Brabant” , een vzw, werd opgericht in 1984. Er kwam nu meer structuur in onze bijeenkomsten. Maandelijkse navorming werd georganiseerd, er moesten immers ook punten worden verzameld in wat later zou uitmonden in de accreditering. Er kwamen ook heuse bestuursverkiezingen. Toch waren (en zijn) het toch wel  de meest gemotiveerde collega’s die aan de kar bleven trekken. Onze wachtdiensten werden ook meer professioneel aangepakt, met een centraal telefoonnummer.  De wachtdiensten zelf werden ook ontdubbeld (steeds 2 collega’s van wacht), omdat de belasting voor één huisarts te groot werd binnen Klein-Brabant. In de loop der jaren ontstond ook de “avondwachtdienst”  gedurende de weekdagen, hoewel sommigen dit in de beginfase niet zagen

Huisartsenkring schelde-rupel, hak, schelde-rupel, huisarts, wachtdienst

Verkiezingen van het dagelijks bestuur gebeurden niet zoals nu, veeleer werden er personen aangeduid om een functie waar te nemen, zo was onze, nu bejaarde, collega, Philippe Rubens, gedurende vele jaren penningmeester, niemand die het in zijn hoofd haalde om deze moeilijke taak van deze goede man over te nemen. zitten, achteraf draaide iedereen vanzelfsprekend bij.

In de jaren tachtig werd ook gestart met een heus tijdschriftje: “De Bello Medico”, waarin informatie over onze vzw en de evolutie van de huisartsgeneeskunde aan bod kwamen. Bij de opkomst van het e-mailverkeer werd dit tijdschrift min of meer overbodig. Er kwam ook systematisch overleg met het lokale ziekenhuis en de relatie met de specialisten was en is in onze regio dan ook meestal uitstekend te noemen. Vergaderingen van UHAK werden, ook al was dit dikwijls in het weekend, door één of andere collega bijgewoond. Bestuursvergaderingen werden maandelijks georganiseerd, soms bij een collega thuis, hierdoor ontstonden dan ook levenslange vriendschappen. Het woord concurrentie geraakte stilaan in de verdrukking. En er werd, tussen pot en pint, flink gediscussieerd over het reilen en zeilen van onze vereniging. Ondertussen ontstonden ook de LOK-bijeenkomsten, binnen Klein-Brabant zijn er zo drie.

In 1995 organiseerden we voor het eerst een tweejaarlijks weekend, samen met een aantal specialisten die binnen Klein-Brabant werkzaam zijn. Het allereerste weekend ging door in de Ardennen (Durbuy). Later volgden buitenlandse bestemmingen: Canterbury, Kopenhagen, Sint-Petersburg, Barcelona, Lissabon, Berlijn, Malta en Krakau. Hoef ik te zeggen dat dit steeds zeer ontspannende, maar ook leerrijke trips waren ?  En vanzelfsprekend werd er veel gelachen en gefeest tijdens onze reisjes.

Uiteindelijk  werd , samen met de kringen van de Rupelstreek en Willebroek-Vaartland, onze  huisartsenwachtpost N16 opgericht (2009). Onze eigen regio Klein-Brabant werd ook uitgebreid, de collega’s van Londerzeel wensten zich immers bij ons aan te sluiten en namen ook deel aan onze wachtdiensten op de wachtpost.

En nu is onze huisartsenvereniging Klein-Brabant dus opgegaan in de grote “huisartsenkring Schelde-Rupel”. Al blijft er nog een vriendenkring in Klein-Brabant actief (huisartsen en specialisten samen), die allerhande activiteiten zullen op touw zetten.

KRINGGESCHIEDENIS VAARTLAND

Huisartsenkring, hak, huisarts,n wachtdienst

Van Société de Médecine, établié à Wilebroeck  tot huisartsenkring Schelde-Rupel

In Willebroek hebben artsen reeds lang geleden zich verenigd. Het is niet duidelijk of eerste opzet ingegeven was door de nood om afspraken te maken voor een betere dienstverlening naar de bevolking, of was het eerder de nood om met confraters te kunnen discuteren over medische problemen? Vast staat dat een eerste voorloper van een geneesherenvereniging in Willebroek werd opgericht in 1832 (of is het toch 1835, zoals in gemeentelijke archieven staat?). Op dat ogenblik spreken onze bronnen van “drie geneesheren, die samenkwamen om hun ervaringen te delen.” Onder hen Dr. Henri Van Berchem, die ook één van de eerste burgemeesters van Willebroek werd na de Belgische onafhankelijkheid ( van 1846 tot 1862 )
In het gemeentelijke “correspondentieboek” wordt op 16 juli 1851 melding gemaakt van de “Société de Médecine de Willebroeck”. In de rubriek “beaux arts” vinden we de naam van de vereniging, het doel en uiteindelijk ook vermelding van een oprichtingsdatum: 15 oktober 1835. 

Ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de Société” werd in 1842 voor het eerst een werk uitgegeven en gedrukt, met de ronkende titel Annales de la Société de Médecine pratique de la province dAnvers etablié à Willebroeck. Op dit eerste jaarboek volgen er nog dertien. Tot 1855. Waarom deze uitgave later niet meer verscheen is niet geweten. De vereniging moet nog wel bestaan hebben in 1861. Want in dat jaar werd een vraag gesteld aan artsen in Antwerpen, Boom en Aalst om samen te smelten.
Dr. Van Berchem, die een bezielende voorzitter van de société moet geweest zijn, was alleszins geen onbekende in de medische wereld. Hij zetelde ook in de Brusselse académie de médecine. Maar dat hij onmiskenbaar ook een “echte huisartsenziel” had blijkt bijvoorbeeld uit de wijze waarop hij zijn eerste speech als burgemeester afsloot: “Vergeet toch nooit, dat de koorde van mijn bel niet zoo hoog geplaatst is, dat het aan den armsten gelijk aan den rijksten inwoner moeilijk zou zijn daar aan te trekken.”

In de Annales werd duidelijk getracht om onderwerpen op een wetenschappelijke wijze te behandelen. Er werden ook bijdragen gepubliceerd die getuigen van een briefwisseling over de landsgrenzen heen. Naast artikels van dokters uit kleine gemeenten zoals Zele en Boom, verschenen  bijdragen van collega’s uit Leuven, Leeuwarden, Nantes, Parijs, Toulouse, Madrid, Rotterdam … kortom echt al een internationaal gezelschap!

Na 1855 is er weinig gekend van hoe de “société” het verder verging. Tijdens de eerste wereldoorlog was het ook een arts die dienstdoende burgemeester was in onze gemeente. Dr. Henri Persoons, wiens naam voortleeft in de laan naar de Willebroekse brug. Hij leidde ook het Gods-Gasthuis dat in 1908 werd opgericht met de steun van Louis De Naeyer en zijn echtgenote, Alida Peeters. Het eerste Willebroekse ziekenhuis was daarmee een realisatie van een huisarts. 

Onder de naam “Geneesherenvereniging Willebroek” start in 1960 de meer recente geschiedenis. Op dat ogenblik lag de nadruk meer op het bevorderen van de collegialiteit en het maken van afspraken betreffende de dienstverlening naar de bevolking. De organisatie van een wachtdienst was daar een belangrijk onderdeel van. De jaarlijkse banketten, die een hoogtepunt waren waarop de collegialiteit ook tot echte vriendschappen leidde, werden steeds grootser en evolueerden tot echte weekend-uitstappen.

Ten tijde van de grote technische ontwikkeling van de geneeskunde waren ook de geneesheer-specialisten aangesloten bij onze vereniging. Maar de belangrijkste taken, die de vereniging op zich nam waren in de laatste decaden van de twintigste eeuw de organisatie van de wachtdienst en het onderlinge overleg betreffende de organisatie van de eerste-lijns-geneeskunde. Dat de vergadering van de vereniging dan ook in 1990 – een moment waarop ook in onze gemeente het geneesherenkorps reeds deels uit dames bestond – besliste om zich voortaan huisartsenkring Willebroek te noemen was dan ook een logische stap. 

Sinds het bestaan van UHAK (de Vlaamse overkoepelende Unie van huisartsenkringen) is de Willebroekse kring lid geweest van deze vereniging. Met het vooruitzicht van de officiële erkenning door de regionale en federale overheid, waarvoor UHAK jaren heeft geijverd, heeft ook de Willebroekse kring zich van feitelijke vereniging omgevormd naar een vereniging zonder winstoogmerk. 

De oprichting van Huisartsenkring Willebroek vzw (afgekort HAK-Willebroek) gebeurde in een speciale bijeenkomst op 3 april 2001; De statuten verschenen in de bijlage tot het Belgisch staatsblad van 26 juli 2001.

In de loop van het jaar 2009 groeide het besef dat, om het sociale leven van de huisartsen en hun gezinsleven te vrijwaren en inpikkend op de problematiek van de vergrijzing ook van de beroepsgroep, een herziening van het wachtgebeuren zich opdrong. Vanuit de Willebroekse kring werd in overleg met de Huisartsenkring van Klein-Brabant het initiatief genomen een wachtpost op te richten die sedert maart 2010 actief is als Wachtpost N16 te Puurs. Naburige kringen en gemeenten werden hierbij betrokken. Om praktische redenen kwam zo de vraag van de artsen van Kapelle op den Bos om aan te sluiten bij de HAK-Willebroek.

Vanaf januari 2011 werd deze fusie een feit en ontstond de vzw Huisartsenkring Vaartland die de belangen en noden van de huisartsen in het Vaartland (Willebroek en Kapelle-op-den-bos) trachtte te coördineren en de taken ons toebedeeld door de overheid uitvoerde.

De samenwerking met de collega’s uit Klein-Brabant en de Rupelstreek in het kader van de huisartsenwachtpost bracht dan ook een volgende logische fusieoperatie op gang. In het najaar van 2017 ging zo onze huisartsenkring mee op in de overkoepelende vzw “huisartsenkring Schelde Rupel”

 Dr. Herman Moeremans, 6 februari 2019

KRINGGESCHIEDENIS RUPEL

Huisartsenkring schelde-rupel, hak, huisarts, wachtdienst

Deze tekst is nog in opbouw…